Η ΦΩΚΙΑ ΜΟΝΑΧΟΥΣ ΜΟΝΑΧΟΥΣ

Το είδος Monachus monachus είναι το Νο 1 απειλούμενο με εξαφάνιση ζώο της Ευρώπης. Ζει στις ακτές της Μεσογείου και του Ατλαντικού (Μαρόκο). Σήμερα έχει εξαφανισθεί από πολλές περιοχές όπως η Γαλλία και η Ιταλία. Ο πληθυσμός της στη Μεσόγειο δεν ξεπερνά πια τα 600-700 άτομα, από τα οποία τα 250-300 φιλοξενούνται στα ελληνικά πελάγη.

Η μεσογειακή φώκια monachus monachus πήρε το όνομά της είτε εξαιτίας του σχήματος του πάνω μέρους του κεφαλιού της που μοιάζει σαν να φοράει σκούφο ρωμαιοκαθολικού καλόγερου είτε επειδή δε ζει σε μεγάλες ομάδες προτιμώντας την απομόνωση από την ανθρώπινη παρουσία. 

 

Αναπαρίσταται σε αρχαία Ελληνικά νομίσματα και αναφέρεται σε αποσπάσματα του Ομήρου που την περιγράφουν να λιάζεται σε αμμουδερές ακτές.

Ο άνθρωπος την ανάγκασε να καταφύγει σε σπηλιές ερημικών, παράκτιων περιοχών. Οι σπηλιές αυτές μπορεί να έχουν είσοδο πάνω ή κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας και όλες καταλήγουν σε μικρές παραλίες από βότσαλα ή άμμο στις οποίες κοιμάται και γεννά η Μεσογειακή Φώκια.

Η Μεσογειακή Φώκια μπορεί να φτάσει σε μήκος τα 3μ. και σε βάρος τα 300 κιλά. Τα χρώματά της είναι αυτά της γης, δηλαδή μπεζ, καφέ ή γκρι και η κοιλιά της πάντα είναι πιο ανοιχτόχρωμη. 

 

Γεννά ένα μόνο μικρό, σπάνια δύο. Το νεογέννητο ζυγίζει 15-20 κιλά και έχει μήκος 1 μέτρο. Είναι μαύρο με μία άσπρη κηλίδα στην κοιλιά του. Μπορεί να κολυμπήσει αμέσως αλλά δεν το κάνει πριν περάσουν μερικές μέρες.

Τρέφεται με μια μεγάλη ποικιλία ψαριών. Τρώει επίσης χταπόδια, καλαμάρια, σουπιές, κ.ά. Χρειάζεται για τροφή το 1/15 του βάρους της την ημέρα και για να τη βρει μπορεί να διανύσει μεγάλες αποστάσεις

 Ο μεγαλύτερος κίνδυνος εξαφάνισης του ζώου στην Ελλάδα προέρχεται από τους ψαράδες που τις σκοτώνουν γιατί τους χαλάει τα δίχτυα. Η υπεραλιεία (τράτες - γρι-γρι) και οι κακοί τρόποι ψαρέματος (δυναμίτες) έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση των ψαριών και για τους ψαράδες και για τις φώκιες.

Έτσι, η φώκια στον αγώνα της για επιβίωση μαθαίνει να εκμεταλλεύεται τα ψάρια που βρίσκει στα δίχτυα κάνοντας ζημιές και προκαλώντας τη δυσαρέσκεια των ψαράδων.

Άλλοι κίνδυνοι είναι η καταστροφή των βιότοπων και η ενόχληση των ζώων στα καταφύγια τους (τουρισμός, ταχύπλοα σκάφη) που μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνη κυρίως κατά την αναπαραγωγική περίοδο